آسیب‌ها و چالش‌های تحقق کرامت انسانی در جهان معاصر و راهکارهای رفع آن با الهام از آموزه‌های رضوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف ، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

توجه به کرامت انسانی به عنوان یک موهبت الهی که در میان آفریده‌ها و موجودات فقط مختص انسان‌ها است، از دلایل کمال انسانی و تحقق اراده الهی مبنی بر خلیفه اللهی انسان بر روی زمین است. اما فاصله گرفتن انسان از اهداف آفرینش و ضروریات زندگی انسانی و عبودیت پروردگار، مانع تحقق کامل و اساسی این مفهوم در جهان معاصر شده و آسیب‌ها و چالش‌های فراوانی را پیش روی این مفهوم نهاده است که لازم است از طریق منابع اصیل و کاربردی در رفع آن‌ها تلاش شود. به همین دلیل هدف پژوهش حاضر بررسی آسیب‌ها و چالش‌های تحقق کرامت انسانی و راهکارهایی رفع آن‌ها با الهام از آموزه‌های رضوی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با استناد به منابع قرآنی – روایی و متون کتابخانه‌ای و اینترنتی است.یافته‌های پژوهش نشان داد مهمترین آسیب‌ها و چالش‌های تحقق کرامت انسانی در جهان معاصر شامل «خروج انسان از مرکزیت آفرینش، مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی، حرص و طمع، شهرنشینی، تخریب محیط زیست، مصرف مواد مخدر، افزایش تنهایی، گسترش فضای مجازی و انحرافات آن، جنگ و خونریزی، فاصله از دین و از بین رفتن حریم خصوصی» است که براساس آموزه‌های رضوی مهمترین راهکارهای رفع آن‌ها شامل «برنامه ریزی در امور، انفاق، احترام و تکریم دیگران، قناعت، ایمان و معنویت، پرهیز از خواهش زیاد از دیگران، تقوا و دوری از گناه، دوری از صاحبان رذایل و فضای آلوده مجازی، خودشناسی، عفو و گذشت، دوری از تمسخر و تحقیر، مراقبت از طبیعت و حفظ حرمت و شخصیت دیگران» است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Harms and challenges of realizing human dignity in the contemporary world and solutions to solve it inspired by Razavi's teachings.

نویسندگان [English]

  • Tayebeh Zareie 1
  • Ahmad Abbasi Darehbidi 2
1 Department of Education, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
2 Department of Social Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Isfahan University, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Context and purpose: Man's distance from the goals of creation and the necessities of human life and worshiping God has hindered the complete and fundamental realization of the concept of dignity in the contemporary world and has brought many harms and challenges to this concept, which is necessary through Original and practical sources should be tried to solve them. For this reason, the purpose of the present research is to investigate the harms and challenges of realizing human dignity and ways to solve them with the inspiration of Razavi's teachings. Method: The research method is descriptive-analytical based on Quranic-narrative sources and library and internet texts. Findings and Conclusion: The findings of the research showed that the most important harms and challenges to the realization of human dignity in the contemporary world include "man's departure from the centrality of creation, consumerism and luxury, greed, urbanization, Destruction of the environment, drug use, increasing loneliness, expansion of cyberspace and its deviations, war and bloodshed, distance from religion and loss of privacy" which according to Razavi's teachings, the most important ways to solve them include "planning in affairs, generosity, respect and honoring others, contentment, faith and spirituality, avoiding asking too much from others, piety and avoiding sin, avoiding the owners of vices and virtual polluted environment, self-knowledge, forgiveness and forgiveness, avoiding ridicule and humiliation, care It is from nature and preserving the dignity and personality of others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human dignity
  • contemporary world
  • injuries and challenges
  • Razavi'؛ s life
  • solutions

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه (1396)، ترجمه محمد دشتی، مشهد، سنبله.
  3. ابراهیم‎زاده، سهیلا؛ دارابی، شهرزاد (1400)، «پیشگیری کرامت‎مدار از جرم در پرتو آموزه‎های فقه اسلامی»، پژوهش‎های فقهی، دوره 17، شماره 4، ص 1161-1133؛ آدرس اینترنتی: https://journals.ut.ac.ir/article_76848.html
  1. ابن شهر آشوب مازندرانی، محمدبن‎علی، (1379ق)، مناقب آل ابی طالب (لأبن شهر آشوب)، نشر علامه، چاپ اول، قم.
  2. ابن‎منظور، ابوالفضل، محمدبن‎کرم (1408)، لسان‎العرب، نشر داراحیا التراث العربی، بیروت.
  3. امام رضا، علی بن موسی (1406)، فقه منصوب الی امام الرضا، نشر موسسه آل البیت، مشهد.
  4. ایازی، محمدعلی (1400)، اصل کرامت انسانی به مثابه قاعده فقهی، نشر سرایی، تهران.
  5. صافی گلپایگانی، لطف‎الله (1396)، «بحران معنویت در دنیای کنونی»؛ پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله صافی گلپایگانی، قابل دسترسی به نشانی زیر؛ http://saafi.com/book/3013
  6. برشادی پور، مرضیه (1394)، شاخص‎ها و ویژگی‎های پروزش فرزندان در سبک زندگی اسلامی با تأکید بر سیره امام رضا (ع)، مجموعه مقالات همایش خانواده و سبک زندگی در فرهنگ رضوی، از سری برنامه‎های سیزدهمین جشنواره ی بین المللی امام رضا(علیه السلام)، کمیته امداد امام خمینی(ره)، مشهد.
  7. بیکیان، محمدرضا؛ خدایاری‎وطن، اعظم (1400)، کرامت انسانی در حقوق خانواده، نشر برتر اندیشان، تهران.
  8. پاتریشیا، ولیس (1382)، روانشناسی اینترنت، ترجمه فضل الله قنادی، دانشگاه کمبریج، موسسه انتشاراتی ایران نو، تهران.
  9. تمیمی‎آمدی عبدالواحدی (1384)، شرح غررالحکم و دررالکلم، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران.
  10. جعفری، محمدتقی (1419ق)، رسائل فقهی، مؤسسه منشورات کرامت، تهران.
  11. جوادی آملی، عبدالله (1372)، کرامت در قرآن، نشر فرهنگی رجا، تهران.
  12. حر عاملی، محمدبن حسن (1412ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی‎تحصیل مسائل الشریعه، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراثی، قم.
  13. حکیمی، امیر مهدی (1384)، سیره امام رضا (ع)، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران.
  14. حکیمی، محمد (1399)، امام رضا (ع) و کرامت انسانی، به نشر، آستان قدس رضوی، مشهد.
  15. حیدرپور مرند، سکینه و رضایی، جواد (1394)، نقش شبکه‎های اجتماعی مجازی در تغییر سبک زندگی؛ با تأکید بر تغییر سبک زندگی دینی در ایران، مجموعه مقالات همایش خانواده و سبک زندگی در فرهنگ رضوی، از سری برنامه‎های سیزدهمین جشنواره ی بین المللی امام رضا(علیه السلام)، کمیته امداد امام خمینی(ره)، مشهد.
  16. دانشمند، ملیحه؛ رئیس‎السادات، سیدحسین؛ اسدبیگی، اردشیر؛ دلری، شهربانو (1400)، واکاوی مدیریت رفتاری امام رضا (ع) در حفظ و ارتقای کرامت انسانی بردگان، فقه و تاریخ تمدن، سال 17، شماره 4، ص 35-46. آدرس اینترنتی:https://jhc.mashhad.iau.ir/article_688886.html
  1. داودی، محمد (1389)، سیره تربیتی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، جلد 3، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم.
  2. دهخدا، علی اکبر (1373)، لغت نامه دهخدا، دانشگاه تهران، تهران.
  3. دهقانپور، علیرضا (1390)، ارزش زندگی از دیدگاه ملاصدرا، فصلنامه اسراء، سال چهارم، شماره اول، پیاپی نهم پاییز 1390، ادرس اینترنتی: http://ensani.ir/fa/article/336084
  1. راعی، مسعود (1393)، معنا و مبناشناسی کرامت انسانی با نگاهی بر کرامت سیاسی در آموزه‎های قرانی، نشریه معرفت سیاسی، سال 6، شماره 2، صص 24-5؛ آدرس اینترنتی: https://www.sid.ir/paper/486730/fa
  1. رحمانی فیروزجاه، علی؛ سهرابی، سعدیه (1390)، رابطه سبک زندگی و دین داری از نگاه ابن خلدون، نشریه پژوهش‎های علم و دین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دوم، شماره اول بهار و تابستان، صص32-17، آدرس اینترنتی: https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_427.html
  1. سروریان، حمید رضا و زینالی پروانه (1394)، کرامت زن از منظر قرآن و روایات اهل بیت(ع)، مجموعه مقالات همایش خانواده و سبک زندگی در فرهنگ رضوی، از سری برنامه‎های سیزدهمین جشنواره ی بین المللی امام رضا(علیه السلام)، کمیته امداد امام خمینی(ره)، مشهد.
  2. سلطانی، عباسعلی؛ ناصری‎مقدم حسین؛ حاج‎زاده، زهرا (1400)، کرامت انسانی و فقه (پیش‌نیازها، ظرفیت‌ها و چالش‌ها)، پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی، مشهد.
  3. شیخ صدوق، ابن بابویه قمی، محمدبن علی‎بن حسین (1385)، عیون اخبارالرضا(ع)، ج 1 و 2، ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستقد، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران.
  4. صالحی، حمیدرضا؛ عباسی، محمود (1390)، کرامت انسانی فصل الخطاب اندیشه‎های دینی و تفکرات اخلاقی، فصلنامه اخلاق پزشکی، سال5، شماره 16، صص 78-39، آدرس اینترنتی: https://journals.sbmu.ac.ir/me/article/view/3680
  1. عطاردی، عزیر الله (1406ق). مسند الامام رضا (ع)؛ جلد 1 و2، انتشارات استان قدس رضوی، مشهد.
  2. عکبری محمّد بن محمّد بن نعمان (شیخ مفید)، (1413)، أمالی المفید، کنگره شیخ مفید، قم.
  3. علم الهدی، سید عبدالرسول (1388)، درآمدی بر اصلاح الگوی مصرف در زندگی یک مسلمان، معاونت آموزش و پژوهشِ خبرگزاری فارس، تهران.
  4. فلسفی، علی؛ معمارزاده طهران، غلامرضا؛ موسی خانی، محمد؛ الوانی، سید مهدی (1395)، ارایه الگوی کرامت انسانی کارکنان در اسلام، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 24، شماره 4، صص 74-43، ادرس اینترنتی: https://journals.ihu.ac.ir/article_201877.html
  1. کلینی، محمد بن یعقوب (1414ق)، اصول الکافی، ترجمه هاشم رسولی، کتابفروشی علمیه اسلامی، تهران.
  2. مجلسی، محمد باقر (1403ق)، بحارالانوار، موسسه الوفا، بیروت.
  3. مطهر، رضا؛ شکوهی بیدهندی، محمدصالح؛ دانشپور، سیدعبدالهادی (1401)، بررسی تطبیقی معیار‌های کرامت انسانی به عنوان یکی از ویژگی‎های شهر مطلوب اسلامی در محله‎های نوساز و قدیمی؛ (مورد پژوهشی: محله‎های حکیمیه و خیابان ایران شهر تهران)، پژوهش‎های معماری اسلامی، شماره 34، ص 100-79، ادرس اینترنتی؛ http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1806-1&slc_lang=fa&sid=1
  1. معین، محمد (1375)، فرهنگ فارسی، امیر کبیر، تهران.
  2. میلنر آندرو، جف براویت (2005)، درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه جمال محمدی، نشر ققنوس، تهران.
  3. نراقی، محمدمهدی (1387)، جامع السعادات، ج 2، چاپ افست، بیروت.
  4. نژاد سلیم، عادل (1387)، کرامت انسانی و سازمان، مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران، تهران.
  5. نصر، سید حسین (1382)، جوان مسلمان و دنیای متجدد، نشر نو، تهران.
  6. نظری، مرتضی (1387)، پنجره‎ای به آسمان، تحلیلی از زندگانی امام علی‎بن موسی‎الرضا، موسسه فرهنگی منادی تربیت، تهران.
  7. نوری، حسین بن محمد تقی (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، موسسه آل البیت، قم.
  8. European Economic Area (EEA). (2005). Household consumption and the environment. Copenhagen European Environmental Agency: 72.
  9. Géré, F. & Sharpe, M. (Eds). (2011). Global Security: A Vision for the Future: Addressing the Challenges and Opportunities for Research in the Information Age (Vol. 81). Ios Press.
  10. Ishida, E. H. & Furukawa, R. (2013). Nature Technology: Creating a Fresh Approach to Technology and Lifestyle, Springer Science & Business Media.
  11. Karahanna, E. Evaristo, J. R. & Srite, M. (2006). Levels of culture and individual behavior: An integrative perspective. Advanced Topics in Global Information Management, Volume 5, 30.
  12. Lippman, L. Bradford Wilcox, W. (2014). World Family Map 2014: Mapping Family Change and Child Well-Being Outcomes. Child Trends. See more at: http://www.childtrends.org/?publications=world-family-map-2014-mapping-family-change-andchild- well-being-outcomes#sthash. Tl9vNpGI.dpuf
  13. Moore, M. Gould, P. & Keary, B. S. (2003). Global urbanization and impact on health. International journal of hygiene and environmental health, 206(4), 269-278.
  14. Richter, F. (2013). Statistics and facts on Internet Usage Worldwide, Available from: http://www.statista.com/chart/1383/top-10-adult-website-host-countries/, Accessed February 29, 2015
  15. Sawhill, I. V. (2014). Generation Unbound: Drifting into sex and parenthood without marriage. Brookings Institution Press
  16. United Nations (UN). (2006). The 2nd UN World Water Development Report: Water, a shared responsibility. Paris, UNESCO: 601
  17. WHO(2015) : Public Health, Environmental and Social Determinants of Health, Connecting Global Priorities: Biodiversity and Human Health, Retrieved
  18. Wondracek, G. Holz, T. Platzer, C. Kirda, E. & Kruegel, C. (2010, June). Is the Internet for Porn? An Insight Into the Online Adult Industry. In WEIS.
  19. World Wildlife Fund (WWF). (2006). Living Planet Report, Available from: http://wwf.panda.org/about_our_earth/all_publications/living_planet_report/living_planet_report_tim eline/lp_2006/, Accessed February 29, 2015
  20. Singh R. K., Murty H. R., Gupta S. K. and Dikshit A. K. (2012),“An Overview of Sustainability Assessment Methodologies”, Ecol. Indic. 15:281–299.
  21. Spangenberg J. H. (2007),“Biodiversity Pressure and the Driving Forces Behind” ,Ecol. Econ. 61: 146–158.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار