نقش محبت به خدا در عبودیت از نگاه قرآن و حدیث با رویکردی بر نظرات آیت الله جوادی آملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قران و حدیث دانشگاه ایلام

2 دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام.

چکیده

عبودیت به معنای اظهار آخرین درجه خضوع در برابر معبود است و اهمیت آن ناظر به ارتباط بدون واسطه ارزشهای اخلاقی در تعامل بنده با خداست و تأکید بر آن به جهت پیوند ارزشهای اخلاقی اسلام با رابطه انسان با خداوند ضرورت دارد.این مسئله معلول عوامل فروانی، از جمله محبت به خداوند است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش محبت به خدا بر عبودیت به روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای – نرم افزاری و استناد به آیات قرآن و روایات معصومان(ع) و همچنین با تأکید بر نظرات آیت الله جوادی آملی به این نتایج دست یافته است که محبت به خداوند، جز با خالی کردن دل از محبت غیر حق، دست یافتنی نیست و به عنوان نقطه شروع می تواند منشأ تحرک در انسان باشد، تحرکی که سبک زندگی را در جهت مسیر الهی قرار می دهد و فرد را به هدفی که خداوند برای خلقتش منظور کرده؛ اعلی ترین درجه عبودیت می رساند.در پرتو این فضیلت دستاوردهایی چون رسیدن به هدف عالی خلقت، اخلاص، شکر گزاری، نفی معبودهای غیر حق، اطاعت محض و واگذاشتن همه امور به خداوند حاصل می شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of love of God in worship from the perspective of the Qur'an and Hadith with an approach to the views of Ayatollah Javadi Amoli

نویسندگان [English]

  • Mohammad reza Hoseininia 1
  • Fatemeh Afrasiabi 2
1 Faculty and director of the Department of Quranic and Hadith Sciences, Ilam University
2
چکیده [English]

Worship means expressing the last degree of submission to the deity and its importance is related to the direct relationship of moral values ​​in the servant's interaction with God and the emphasis on it is necessary to link the moral values ​​of Islam with man's relationship with God. Including love for God. The aim of this study was to investigate the role of love of God on worship in a descriptive-analytical method and the use of library-software resources and citing verses of the Qur'an and the narrations of the Infallibles (AS) and also emphasizing the views of Ayatollah Javadi Amoli to these results. He has found that love for God can not be achieved except by emptying the heart of unrighteous love, and as a starting point can be the source of movement in man, a movement that puts the lifestyle in the direction of the divine path and leads the person to a goal. Which God intended for His creation; It attains the highest degree of worship. In the light of this virtue, achievements such as achieving the supreme goal of creation, sincerity, gratitude, denying unrighteous gods, pure obedience and leaving everything to God are achieved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Love
  • love of God
  • worship
  • Ayatollah Javadi Amoli

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه.
  3. إبن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبه الله،1404، شرح نهج البلاغه، قم، مکتبه آیت الله مرعشی نجفی
  4. ______________، 1416، الخصال (ترجمه: کمره ای، محمدباقر)، قم، نشر کتابچی
  5. ابن سیره، علی بن اسماعیل، بی تا، المحکم و المحیط الاعظم، (محقق: هنداوی، عبدالحمید)، بیروت، انتشارات محمدعلی بیضون.
  6. ابن فارس، احمد، 1404، معجم مقائیس اللغه (محقق: هارون، عبدالسلام محمد)، قم، مکتب اعلام اسلامی.
  7. ابن فهد حلی، احمدبن محمد، بی تا، آیین بندگی و نیایش (ترجمه: غفاری ساروی، حسین)، بی جا، بنیاد معارف اسلامی.
  8. ابن منظور، محمدبن مکرم،1414، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
  9. انصاریان، حسین، 1383، ترجمه قرآن، قم، انتشارات اسوه.
  10. بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی، 1416، رساله سیر و سلوک منسوب به بحرالعلوم (شرح: حسینی طهرانی، محمدحسین)، بی جا، بی نا.
  11. ثقفى تهرانى، محمد، 1398، روان جاوید در تفسیر قرآن مجید، تهران، نشر برهان، چاپ: 2
  12. جعفرى، یعقوب، 1376، تفسیر کوثر، قم، موسسه انتشارات هجرت.
  13. جوادی آملی، عبدالله، 1387، مبادی اخلاق در قرآن، قم، نشر اسراء.
  14. ___________، 1387 -1389، تفسیر تسنیم، قم، نشراسراء.
  15. ___________، 1389، ولایت علوی در قرآن، قم، نشر اسراء.
  16. __________، 1385، وحی و نبوت در قرآن (محقق: زمانی قمشه ای، علی)، قم، نشراسراء.
  17. __________، 1394، حکمت عبادات، قم، نشراسراء.
  18. __________، 1397، هدایت در قرآن (تفسیر موضوعی)، قم، نشر اسراء.
  19. __________، 1394، ادب فنای مقربان، قم، نشراسراء.
  20. __________، 1398 الف، تفسیر تسنیم، قم، نشراسراء.
  21. __________، 1398ب، جامعه در قرآن (تفسیر موضوعی)، قم، نشراسراء.
  22. __________، 1398ج، مراحل اخلاق در قرآن، قم، نشراسراء.
  23. __________، 1398د، فطرت در آئینه قرآن، فصلنامه علمی انسان پژوهی دینی، محلاتی، ش 23
  24. جوادی آملی و صفایی، عبدالله و محمد،1394، ادب فنای مقربان، قم، نشر اسراء.
  25. جوهری فارابی، ابونصر اسماعیل بن حماد،1404، تاج اللغه وصحاح العربیه (محقق: عطار، عبدالغفور)، بیروت، دارالعلم ملایین.
  26. جهامی، جیرار، (2002)، موسوعه مصطلحات الکندی و فارابی، لبنان، مکتبه ناشرون
  27. حسینى همدانى، محمد باقر، 1404، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران، انتشارات لطفى.
  28. خلیلی، محمدحسین،1432، مقام محبت الهی از منظر حکمت و عرفان نظری، قم، نشرالمصطفی.
  29. دیلمی، حسن ابن ابی الحسن، 1412، ارشادالقلوب، بی جا، انتشارات رضی.
  1. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، 1387، مفردات الفاظ قرآن کریم، قم، انتشارات نوید اسلام.
  2. سلمی، محمدبن حسین، بی تا، مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمی، بی جا، بی نا.
  3. صدفی، زهرا، 1398، عبودیت بنیاد سبک زندگی از نگاه قرآن کریم، کنفرانس بین المللی علوم انسانی، اجتماعی و سبک زندگی، سایت سیویلیکا، ش 924449
  4. ابن بابویه، محمدبن علی، 1403، معانی الاخبار، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
  5. طباطبایى، محمدحسین، 1374، تفسیر المیزان، قم، انتشارات اسلامى.
  6. طبرسی، علی بن حسن بن فضل، 1385، مشکاه الانوار فی غررالاخبار، کتابخانه حیدریه و ناشران دیگر، بی جا، بی نا.
  7. طبرسى، فضل بن حسن، بی تا، تفسیر مجمع البیان، تهران، نشرفراهانى.
  8. طریحی، فخرالدین (حسینی اشکوری، احمد)، 1375، مجمع البحرین، تهران، مکتب المرتضویه.
  9. عابدینی، عبدالکریم، 1389، عبودیت و بندگی در آیات، مطالعات تفسیری، شماره 3
  1. غزالی، ابو حامد محمدبن محمد، (1423)، احیاء علوم الدین، (تصحیح: صدفی محمدجلیل عطار)، بیروت، دارالفکر.
  2. فیروزآبادی، محمدبن یعقوب، 1412، قاموس المحیط، بیروت، دارالحیاء تراث عربی.
  3. فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی، 1373-1379، راه روشن (ترجمه محجه البیضاء فی تهذیب الحیاء، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی.
  4. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ، 1383، محجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
  1. فیومی، احمدبن محمدبن علی،1414، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، قم، دارالهجره.
  • قرشی بنابی، علی اکبر، 1307، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب اسلامیه.
  1. قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی،1366، قم، دار الکتاب.
  2. کاشانی، محمودبن علی عزالدین، بی تا، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، بی جا، موسسه نشر هما.
  3. کاشی، عبدالرزاق بن جلال الدین، بی تا، شرح منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری، بی جا، بی نا.
  4. کلینی، ابوجعفر محمدبن یعقوب،1407، اصول کافی، بی جا، اسلامیه.
  5. مجلسی، محمدباقر، 1387، بحارالانوارالجامعه لدررالاخبار الائمه الاطهار، تهران، اسلامیه.
  6. محمدی شاهرودی، عبدالعلی، 1381، آداب سفر در فرهنگ نیایش، تهران، بی نا.
  7. مصطفوی، حسن، (1430)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت، دارالکتب علمیه، نشرمصطفوی
  8. مغنیه، محمدجواد، 1378، ترجمه تفسیر کاشف، قم، بوستان کتاب.
  9. مکارم شیرازى، ناصر، 1382، برگزیده تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ: 13
  10. ملکی تبریزی، جوادبن شفیع، بی تا، اسرار الصلوه (مترجم:رجب زاده، رضا)، بی جا، نشر پیام آزادی.
  11. موسوی همدانی، ابوالحسن، 1364، ترجمه بحارالانوار علامه مجلسی، دانشگاه الزهرا، تهران، انتشارات کتابخانه مسجد ولی عصر.
  12. میرزا بابایی شیرازی، ابوالقاسم بن عبدالنبی، بی تا، مناهج انوار المعرفه فی شرح مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه (محقق: باقری، محمدجعفر)، بی جا، بی نا.
  13. نراقی، ملا احمد،1386، معراج السعاده، تهران، انتشارات حلم.
  14. نصیرالدین طوسی، محمدبن محمد، بی تا، اخلاق ناصری، تهران، علمیه اسلامیه.
  1. نوری و دیگران، ابراهیم، 1394، عبادت از دیدگاه فخر رازی و علامه طباطبایی، دو فصلنامه دانشگاه قم، سال اول، شماره دوم.
  2. هادی، اصغر، 1391، عبودیت در قرآن، آموزه‎های قرآنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 16.
  1. هاشمی گیلانی، عبدالرزاق بن محمد، 1387، ترجمه مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه، بی جا، پیام حق، چاپ4.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار