نسبت تجربهٔ دینی با تجربهٔ اخلاقی از دیدگاه شهید مطهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

چکیده

مسألهٔ نسبت تجربهٔ دینی با تجربهٔ اخلاقی (وحدت، اتحاد، تمایز، تباین، تعاند یا...) در عین حال که با مسألهٔ نسبت میان دین و اخلاق مرتبط است، با آن یکی نیست. از این رو، می‌توان اخلاق را مستقل از دین دانست و در عین حال تجربهٔ دینی و تجربهٔ اخلاقی را واحد یا متحد به شمار آورد. در این مقاله تلاش شده با تحلیل و بررسی دیدگاه‌های شهید مطهری دربارهٔ موضوعاتی از قبیل دین، ایمان، پرستش، ارزش اخلاقی و به‌ویژه نظریهٔ اخلاقی برگزیدهٔ ایشان (اخلاق به مثابه پرستش) پاسخ ایشان به پرسش یادشده به دست آید و نشان داده شود که از نظر ایشان «هر تجربهٔ اخلاقی نابی همواره تجربه‌ای دینی است و با آن اتحاد دارد، و نه‌تنها منفک از آن نیست بلکه متمایز از آن نیز نمی‌باشد».    

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Religious Experience and Ethical Experience from Martyr Motahari’s Viewpoint

نویسنده [English]

  • Ali Shirvani
چکیده [English]

  The issue of the relationship between religious experience and ethical experience (monotheism, unity, distinction, divergence, and animosity, etc.) is related to the issue of the relationship between religion and ethics but it is not exactly the same. Therefore, we can consider ethics completely independent of religion and at the same time regard the religious experience and ethical experience as one concept. This article aims at investigating Martyr Motahari’s answer to this question by analyzing his viewpoints on issues like religion, faith, worship; moral values specially his selected moral theory (ethics as the act of worship). It is also shown that in his eye “every fine ethical experience is always a religious experience and is in unity of it at the same qualities neither separated nor distinguished from it.”  

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious experience
  • ethical experience
  • the philosophy of religion
  • the philosophy of ethics
  • Motahari

مراجع

##قرآن کریم. ##
جیمز، ویلیام: (1391)، تنوع تجربهٔ دینی، ترجمهٔ حسین کیانی، تهران، انتشارات حکمت. ##
حلّی، حسن بن یوسف: (1417ق)، کشف المراد، تحقیق حسن حسن‌زاده، چاپ هفتم، قم، مؤسسة النشر الاسلامی. ##
شیرازی، صدرالدین: (1981م)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، ج4، بیروت، دار احیاء التراث العربی. ##
شیروانی، علی (1390)، «بررسی تعاریف دین از منظری دیگر»، اندیشه نوین دینی، شمارهٔ 27، ص 29ـ51، قم، دانشگاه معارف اسلامی. ##
ـــــــــــــــ: (1381)، مبانی نظری تجربهٔ دینی، قم، بوستان کتاب. ##
مصباح، محمدتقی: (1405ق)، تعلیقة علی نهایة الحکمة، قم، در راه حق. ##
مطهری، مرتضی: (1387 الف)، مجموعه آثار، ج22، چاپ چهارم، تهران، انتشارات صدرا. ##
ــــــــــــــــ: (1387 ب)، مجموعه آثار، ج23، چاپ چهارم، تهران، انتشارات صدرا. ##
ــــــــــــــــ: (1387 ج)، یادداشت‌های استاد مطهری، ج11، تهران، انتشارات صدرا. ##
ــــــــــــــــ: (1374)، مجموعه آثار، ج1، چاپ ششم، تهران، انتشارات صدرا. ##
##هرد، گری کلود: (1382)، تجربه عرفانی و اخلاقی، ترجمهٔ لطف‌الله جلالی، محمد سوری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی６. ##
Swinburne, Richard, (1991), The Existence of God, New York, Oxford university Press.##

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار