عوامل و موانع سلامت معنوی از منظر علامه جوادی آملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی کرمانشاه

2 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم کرمانشاه.

چکیده

«سلامت معنوی» به عنوان یکی از ابعاد مهم سلامت، در نیم قرن اخیر مورد توجه ویژه سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است. درباره سلامت معنوی، دیدگاه‎های متفاوتی از سوی اندیشمندان مطرح شده است. علامه جوادی آملی با بهره گیری از عقلانیت وحیانی و اصول حکمت متعالیه، نظریات دقیقی درباره سلامت، اقسام و ریشه‎های حقیقی آن ارائه کرده است. در این پژوهش، ابتدا با رجوع به آثار گسترده ایشان، عوامل اساسی دخیل در سلامت معنوی و موانع آن احصاء، سپس به شیوه توصیفی ـ تحلیلی، تبیین و ارائه شده است. یافته‎ها نشان می‎دهد انسان‎شناسی وحیانی و توجه به بعد معنوی انسان نقطه عطف نظریه ایشان در برابر نظریات غربی و مادی گرایانه است؛ خاستگاه سلامت معنوی، در مبانی ایشان قلب سلیم است که صرفا خداوند در آن راه دارد و عقیده باطل (شرک) تباه کننده آن است. بنابراین راه رسیدن به سعادت و سلامت معنوی، چه در دنیا و چه آخرت، سلامت در عقیده و عمل صالح بر مبنای علم صائب است که عصاره آنها، عقل نامیده می‎شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors and Barriers to Spiritual Health from the Viewpoint of Allameh Javadi Amoli

نویسندگان [English]

  • mohammad karami 1
  • Abdolhamid Rahmani 2
1 Department of Islamic Sciences in School of Medicine, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
2 Kermanshah College of Quranic Sciences
چکیده [English]

Abstract
"Spiritual health" as the fourth dimension of health in the last half century has received special attention from the World Health Organization. In this regard, different views have been presented by thinkers in the West and the East. Using revelatory rationality and the principles of transcendent wisdom, He which have not yet been addressed in the form of an independent research project. In this research, first by referring to his extensive works, the basic factors involved in spiritual health and its obstacles are enumerated, then in a descriptive-analytical way, explained and presented. The findings indicate that the origin of spiritual health is the spiritual heart and requires the recognition of the two-dimensionality of man and the knowledge of the principle of man (soul), but the anthropology that rules the West is material man. Therefore, from the point of view of Allameh Javadi, the main root of true health and its mine is a sound heart and false belief (polytheism) destroys it, and the condition of human happiness and health, both in this world and the hereafter, is righteous knowledge and righteous deeds called intellect Becomes. the dominance of the material worldview over world health, as well as having a tool view of spiritual health to achieve physical health, indicates that its solutions in this matter are far away. Therefore, the way to attain spiritual health is revelatory anthropology, the health of belief (belief in monotheism) and doing righteous deeds

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spiritual Health
  • Health of belief
  • Righteous action
  • False Belief
  • Material Human being
  • Javadi Amoli

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه.
  3. ابوالقاسمی، محمد جواد، (1393)، «عوامل بازدارنده سلامت معنوی»، نشریه تاریخ پزشکی، سال ششم، پیاپی21، ص 212.
  4. اسماعیلی، مصطفی، (1396)، مبانی و شاخص‎های سلامت معنوی در قرآن و حدیث، حقوقی، ﺗﻬﺮان.
  5. آمدی، عبدالواحد بن محمد، (1360)، غررالحکم‌ و دررالکلم، شرح آقا جمال‌خوانساری، محمد بن‌حسین و جلال‌الدین محدث، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  6. جوادی آملی، عبدالله، (1381)، صورت و سیرت انسان در قرآن، نشر اسراء، قم.
  7. ــــــــــــــــــــ، (1383)، توحید در قرآن، نشر اسراء، قم.
  8. ــــــــــــــــــــ ، (1384)، فطرت در قرآن، نشر اسراء، قم.
  9. ــــــــــــــــــــ ، (1386)، الف، تفسیر تسنیم، نشر اسراء، قم.
  10. ــــــــــــــــــــ ، (1386)، ب، سرچشمه اندیشه، نشر اسراء، قم.
  11. ــــــــــــــــــــ ، (1386)، ج، تفسیر انسان به انسان، نشر اسراء، قم.
  12. ــــــــــــــــــــ ، (1386)، د، شریعت در آینه ‏معرفت، نشر اسراء، قم.
  13. ــــــــــــــــــــ ، (1387)، تفسیر تسنیم، نشر اسراء، قم.
  14. ــــــــــــــــــــ ، (1388)، الف، تفسیر تسنیم، نشر اسراء، قم.
  15. ــــــــــــــــــــ ، (1388)، ب، حق و تکلیف در اسلام، نشر اسراء، قم.
  16. ــــــــــــــــــــ ، (1388)، ج، ادب فنای مقربان، نشر اسراء، قم.
  17. ــــــــــــــــــــ ، (1388)، د، مراحل اخلاق در قرآن، نشر اسراء، قم.
  18. ــــــــــــــــــــ ، (1388)، ز، زن در آیینه جلال و جمال، محقق: محمود لطیفی، نشر اسراء، قم.
  19. ـــــــــــــــــــ، (1388)، و، شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی، محقق: سعید بند علی، نشر اسراء، قم.
  20. ــــــــــــــــــــ ، (1388)، ه، مبادیاخلاقدرقرآن، تنظیم و ویرایش: حسین شفیعی، نشر اسراء، قم.
  21. ــــــــــــــــــــ ، (1389)، الف، تفسیر تسنیم، نشر اسراء، قم.
  22. ــــــــــــــــــــ ، (1389)، ب، جامعه در قرآن، نشر اسراء، قم.
  23. ــــــــــــــــــــ ، (1389)، ج، قرآن حکیم از منظر امام‏ رضا7، نشر اسراء، قم.
  24. ــــــــــــــــــــ ، (1390)، نسبتدینودنیا؛ بررسیونقدنظریهسکولاریسم، نشر اسراء، قم.
  25. ــــــــــــــــــــ ، (1391)،ادب قضا در اسلام، نشر اسراء، قم.
  26. ــــــــــــــــــــ ، (بی تا)، سروش هدایت، نشر اسراء، قم.
  27. حسن زاده آملی، حسن، (1371)، عیون مسائل النفس، انتشارات امیرکبیر، تهران.
  28. دستغیب شیرازی، سید عبدالحسین، (1384)، قلب سلیم، دفتر انتشارات اسلامی، بی‎جا.
  29. دهخدا، علی اکبر،( 1385)، فرهنگ متوسط دهخدا، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، تهران.
  30. دهقان پور، طیبه، (1389)، «ماهیت، عوامل و آثار قساوت قلب از دیدگاه قرآن»، فرهنگ پژوهش، پیاپی 6، ص 1.
  31. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، دارالقلم‌، الدار الشامیه، دمشق و بیروت.
  32. شیخ صدوق،(1434)، الامالی، تحقیق احمد عابدی، انتشارات کتابخانه اسلامیه، تهران.

33. طبرسی، فضل بن حسن، (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بلاغی‌، محمد جواد، ناصر خسرو، تهران.

  1. ﻋﺒﺎﺳﻲ، ﻣﺤﻤﻮد،(1391)، «ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ و ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺳﺎزی ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻌﻨﻮی: ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ روش شناختی»، فصلنامه تاریخ پزشکی، سال ششم، پیاپی20، ص 12.
  2. ﻋﺰﯾﺰى، ﻓﺮﯾﺪون و ﻫﻤﮑﺎران،(1393)، ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻌﻨﻮى، ﭼﯿﺴﺘﻰ، ﭼﺮاﯾﻰ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ، حقوقی، ﺗﻬﺮان.
  3. قمی، علی ین ابراهیم، (1404)، تفسیر القمی، تحقیق طیب جزایری، دار الکتاب، قم.

37. کلینی، محمد بن یعقوب،(1369)، اصول کافی، تحقیق جواد مصطفوی و هاشم رسولی، کتابفروشی اسلامیه، تهران.

  1. محمدی ری‎شهری، محمد، (1389)، میزان الحکمه، تحقیق حمیدرضا شیخی،  مؤسسه دارالحدیث، قم.
  2. مرزبند، رحمت‎الله و علی‎اصغر زکوی، (1391)، «ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻌﻨﻮی از ﻣﻨﻈﺮ آموزه‎های وحیانی« فصلنامه اخلاق پزشکی، سال ششم، پیاپی20، ص 81.
  3. ﻣﻌﺎرف، ﻣﺠﯿﺪ،(1396)، «ﻋﻮاﻣﻞ دﺳﺘﯿﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻌﻨﻮى از ﻣﻨﻈﺮ ﻗﺮآن و ﺣﺪﯾﺚ»، مجله بصیرت و تربیت اسلامی، ﺳﺎل ﭼﻬﺎردﻫﻢ- پیاپی 41، ص 12-10.
  4. ملاصدرا،(1981)‏، الحکمه المتعالیه، دار إحیاء التراث العربی، بیروت.‏

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار