تربیت اخلاقی از دیدگاه محمد‏‏مهدی نراقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد فلسفۀ اخلاق، دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

 امروزه با توجه به اهمیت تربیت اخلاقی نسل جوان، طراحی و بهره‌گیری از مدل‏های کارآمد و بومی تربیت اخلاقی، امری ضروری به نظر می‏رسد. پژوهش حاضر نیز به همین منظور به انجام رسیده است. هدف این تحقیق، استخراج و تبیین دیدگاه تربیت اخلاقی محمدمهدی نراقی است؛ در نتیجه، مبانی، اهداف، اصول و روش‏های تربیت اخلاقی از دیدگاه ایشان تبیین و بررسی شده است. روش پژوهش، توصیفی‌ـ‌تحلیلی است و داده‏ها عمدتاً از بررسی تحلیلی کتاب جامع السعادات جمع‏آوری شده‏اند. بر اساس یافته‏ها رویکرد تربیت اخلاقی نراقی به رویکرد تربیت منش نزدیک است. در دیدگاه تربیت اخلاقی نراقی، هدف غایی تربیت اخلاقی، تشبه به خداوند است؛ و بر این اساس، پیراستن نفس از رذایل، کسب معارف حقیقی و رسیدن به اعتدال در اخلاق، از هدف‏های میانی تربیت اخلاقی به شمار می‌آیند. همچنین بر اساس یافته‌ها، 9 مبنا و ۱۸ اصل تربیتی برای اخلاقی شدن متربیان، استخراج و تبیین شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mohammad Mehdi Naraqi on Moral Education

نویسندگان [English]

  • fatemeh vojdani 1
  • Mohammad reza Shabanian 2
1 sbu
2 University of Religions and Denominations
چکیده [English]

Today, considering the importance of moral education of the young people it is essential to design and use effective and native models of moral education.
This study has been done for this purpose. The purpose of this research is to extract and explain Mohammad Mehdi Naraqi's moral education perspective; As a result, the foundations, goals, principles, and methods of moral education have been explained from his perspective. The research methodology is a Analytical descriptive and the data are mainly collected from the analytical review of the Jami' al-Sa'adat book. (The Collector of Felicities). Based on the findings, Naraqi's moral education approach is closely related to the educational approach. In the perspective of Naraqi's moral education, the ultimate goal of moral education is imitation of god; on that basis, purification of the soul, the acquisition of true knowledge and the attainment of moderation in morality, are among the middle goals of moral education. Also, according to the findings, 9 bases and 18 educational principles for the moral education have been extracted and explained.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • morality
  • moral education
  • Mohammad Mahdi Naraqi
  1. احسانی، محمد (۱۳۹۴)، تربیت عقلانی از منظر قرآن کریم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم.
  2. احمدپور، مهدی؛ محمدتقی اسلامی، محمد عالم‌زاده نوری و مهدی علیزاده (۱۳۸۵)، کتابشناخت اخلاق اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم.
  3. اعرافی، علیرضا (۱۳۸۵)، اهداف تربیت از دیدگاه اسلام، انتشارات سمت، تهران.
  4. اعرافی، علیرضا؛ محمد بهشتی، علی‌نقی فقیهی و مهدی ابوجعفری (۱۳۸۰)، آرای اندیشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد 4، انتشارات سمت، تهران.
  5. باقری، خسرو (۱۳۷۷)، مبانی و شیوه‌های تربیت اخلاقی، مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی، تهران.
  6. باقری، خسرو (۱۳۹۲)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، جلد1، انتشارات مدرسه، تهران.
  7. ب‍ه‍ش‍ت‍ی، سعید (۱۳۹۱)،‌ آی‍ی‍ن‌ خ‍ردپ‍روری،‌ پ‍ژوه‍ش‍ی‌ در ن‍ظام‌ ت‍رب‍ی‍ت‌ ع‍ق‍لان‍ی‌ ب‍ر م‍ب‍ن‍ای‌ س‍خ‍ن‍ان‌ ام‍ام‌ ع‍ل‍ی‌7، مؤسسۀ فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر، تهران.
  8. بهشتی، محمد؛ علیرضا اعرافی، علی‌نقی فقیهی و مهدی ابوجعفری، (۱۳۸۶)، آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، ج4، انتشارات سمت، تهران.
  9. جوادی آملی، عبدالله (۱۳۹۰)، وحی و نوبت در قرآن، مرکز نشر إسراء، قم.
  10. جوهرى، اسماعیل بن حماد‌ (۱۴۱۰ ه ق)، الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربیة‌، تصحیح احمد عبدالغفور عطار، ‌دار العلم للملایین، بیروت.
  11. حیدری نراقی، محمدعلی (۱۳۹۰)، اخلاق نراقی، انتشارات مهدی نراقی، قم.
  12. دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۷۷)، لغت‌نامه، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  13. رفیعی، بهروز (۱۳۹۲)، مربیان بزرگ مسلمان، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم.
  14. رهنما، اکبر؛ محسن فرمهینی فراهانی و نجمه احمدآبادی آرانی، (۱۳۹۲)، «تبیین آرای تربیتی ملا احمد نراقی»، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، بهار 1392، شمارۀ 18.
  15. رهنمایی، سیداحمد (۱۳۸۷)، درآمدی بر فلسفۀ تعلیم و تربیت، مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی;، قم.
  16. سرمد، زهره؛ عباس بازرگان و الهه حجازی (1376)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه، تهران.
  17. عقدایی، تورنج (۱۳۹۳)، چگونه پایان‌نامه بنویسیم، زوّار، تهران.
  18. فتحعلی، محمود؛ و همکاران (۱۳۹۰)، فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلامی، انتشارات مدرسه، تهران.
  19. فرامرز قراملکی، احد (1387)، روش‌شناسی مطالعات دینی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد.
  20. فقیهی، سیداحمد (۱۳۹۳)، روش‌های تربیت اخلاقی در المیزان، انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، قم.
  21. کردافشاری، غلامرضا؛ حوریه محمدی کناری، سعید اسماعیلی و مریم مقیمی (‌۱۳۹۳)، تغذیه در طب ایرانی اسلامی، نسل نیکان، تهران.
  22. مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۲)، انسان‌سازی در قرآن، انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، قم، چاپ چهارم.
  23. ناصری، محسن؛ حسین رضایی‌زاده، رسول چوپانی و مجید انوشیروانی (۱۳۹۳)، مروری بر کلیات طب سنتی ایران، طب سنتی ایران، تهران.
  24. نراقی، ملامهدی (۱۳۸۵)، جامع السعادات، ترجمۀ سید جلال‌الدین مجتبوی، انتشارات حکمت، تهران.
  25. نراقی، ملامهدی (1388)، جامع السعادات، ترجمۀ کریم فیضی، انتشارات قائم آل محمد7، قم.