اخلاق حرفه ای بازجو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فقه قضایی/ جامعة المصطفی ص العالمیة/ قم/ ایران

2 کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

در نظام های حقوق کیفری، برای حرفه بازجو چهارچوب اخلاقی مقرر شده است. این پژوهش به بررسی تطبیقی اخلاق بازجو در حقوق ایران با مطالعه مبانی فقهی و اخلاقی پرداخته؛ و یک تحقیق کیفی با رویکرد تطبیقی است که از حیث اهداف کاربردی و از حیث ابزار تحقیق اسنادی و کتابخانه‌ای است. اطلاعات جمع‌آوری‌ شده شامل تجزیه و تحلیل قوانین کیفری ایران و منابع فقهی است. بر اساس یافته‌های تحقیق در حقوق ایران، بازجو مانند بسیاری از مشاغل و حرفه ها دارای قوانین اخلاقی است؛ در صورت تخلف از قوانین اخلاقی علاوه بر نقض دادرسی عادلانه و عدم احترام به کرامت انسانی، سبب عذاب وجدان بازجو می شود و دارای ضمانت اجرای مادی و اجتماعی است. برآیند اخلاق بازجو، دادرسی عادلانه و رعایت کرامت انسانی متهم است. عدم رعایت ارزش های اخلاقی برای بازجو مجازات اخروی و در حقوق ایران گاهی کیفر و در مواردی جبران خسارات به متهم به همراه دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

professional ethics of Interrogator

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Yousefvand 1
  • Mohammad Mahdi Yousefvand 2
1 Assistant Professor of Jurisprudence Department/Al-Mustafa International University/ Qom/ Iran
2 Master of Criminal Law and Criminology; University of Tehran; Tehran. Iran.
چکیده [English]

There is an ethical framework for the profession of an investigator in criminal justice systems. Present adaptation has focused on the comparative investigation of interrogator's ethics in Iranian law by studying jurisprudence and ethics foundations, and it is a qualitative research with a comparative approach, which is in terms of practical goals and in terms of documentary and library research tools.The collected information includes the analysis of Iranian criminal laws and jurisprudence sources.According to the research findings in Iranian law, the interrogator, like many jobs and professions, has ethical rules; In case of violation of moral laws, in addition to violation of fair proceedings and lack of respect for human dignity, it causes torment of the interrogator's conscience and has a guarantee of material and social enforcement. The result of the interrogator's ethics is a fair trial and respecting the human dignity of the accused. Non-observance of moral values for the interrogator leads to otherworldly punishment, and in Iranian law, sometimes punishment and in some cases compensation to the accused.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Professional Ethics
  • Characteristics of the interrogator
  • fair judgement
  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه.
  3. ابن منظور، ابوالفضل، جمال الدین، محمد بن مکرم، (1414 ه‍ ق)، لسان العرب، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع - دارصادر، سوم.
  4. اداره پلیس نظامی آمریکا، (1380)، بازجویی جرایم، ترجمه: حمیدرضا حبیبی، تهران، معاونت آموزش ناجا، اول.
  5. آشوری، محمد، (1383)، آیین دادرسی کیفری، ج 2، تهران، سمت، هفدهم.
  6. امیدعلی، حجت اله، تحلیل خشم در مثنوی مولوی با تکیه بر نظریۀ استعارۀ مفهومی لیکاف، متن پژوهی ادبی، 4 دوره 25، شماره 88، تیر 1400، صفحه 60-85
  7. انوری، حسن، (تابستان 1382)، فرهنگ بزرگ سخن(هشت جلدی)، تهران، انتشارات سخن، دوم.
  8. بنت وین دبلیو، کارن ام. هس، (1385)، تحقیقات جنایی، ترجمه جاوید بهرام زاد، هما روزرخ، تهران، دانشگاه علوم انتظامی، اول.
  9. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، (1400)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، هشتم.
  10. جمعى از مؤلفان، (بی تا)، مجله فقه اهل بیت علیهم‌السلام (فارسى)، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، اول، ه‍ ق، ص 222 -223‎
  11. حلّى، (محقق)، نجم الدین، جعفر بن حسن، (1408 ه. ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، مؤسسه اسماعیلیان، دوم.
  12. دهخدا، علی اکبر، (1377)، لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران، چاپ دوم از دوره جدید.
  13. رضایی بنجار، غلامحسین، بازجویی یا روش استنطاق، «نشریه دادرسی»، خرداد و تیر 1388، شماره 74، (34-37)
  14. شبّر، سید عبدالله، (1392)، اخلاق، مترجم: صادق و حسین حسن زاده، آل علی7، دوم.
  15. شجاعی، محمد، کمالات وجودی انسان، فصلنامه علمی پژوهشی قبسات، 1378، شماره 13، (126-139)
  16. طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، (1382)، آزادی‎های عمومی و حقوق بشر، تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، سوم.
  17. طهماسبی، جواد، (1396)، آیین دادرسی کیفری، ج 2، تهران، میزان، چهارم.
  18. عابدی، احمد، (1391)، حقوق متهم، دانشگاه جامع امام حسین7، تهران، دانشکده امام هادی7، اول.
  19. عاملى، حرّ، محمد بن حسن، (1409 ه‍ ق)، وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول.
  20. عریضى، على بن جعفر علیهما السلام، (1409 ه‍ ق)، مسائل علی بن جعفر و مستدرکاتها، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول.
  21. فرامرز قراملکی، احد، (1382)، اخلاق حرفه‎ای، تهران، انتشارات مجنون، اول.
  22. فرهادی، یدالله، (1386)، اخلاق حرفه‎ای در بهداشت روان، مؤسسه اطلاعات، اول.
  23. کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب، (1429 ه‍ ق)، الکافی (دار الحدیث)، قم، دار الحدیث للطباعة و النشر، اول.
  24. کارشناسان گروه علمی آگاهی، (1391)، مهارتهای انتظامی ـ افسران تجسس، تهران، معاونت تربیت و آموزش ناجا، اول.
  25. کفعمی، ابراهیم بن حارثی، (1405 هـ ق)، المصباح ـ جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة (مصباح کفعمی)، قم، دوم.
  26. گیسلی‎اچ گادجانسون، (1396)، روانشناسی بازجویی‎ها، اعترافات و شهادت، مترجم: ناصر بلیغ، تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشکده اطلاعات، سوم.
  1. مارک‎آر. کبل، گراهام دیویس، (1400)، کاربرد روانشناسی در بازجویی و پیگردهای قضایی، مترجمان: فریبرز صدیقی‎ارفعی، محسن نیازی، تهران، میزان، اول.
  2. مجلسی، محمدباقر، (بی تا)، بحار الأنوار، ج 16 و ج 68، بیروت، دار احیاء التراث العربی، اول.
  3. مغنیه، محمدجواد، (1386)، فلسفه‎ اخلاق‎ در اسلام، مترجم: عبدالحسین صافی، قم، دارالکتاب الاسلامی، اول.
  4. مفید، محمد بن محمد (1372). المسائل السرویة، تحقیق: صائب عبدالحمید، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، اول.
  1. منتظری، حسینعلی، (۱۳۷۹)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ج۳، ص، ترجمه و تقریر، محمود صلواتی، تهران، نشر سرایی، سوم.
  2. منصورآبادی، عباس، (زمستان 1400)، مختصر حقوق جزای عمومی، تهران، میزان، سوم.
  3. موسوی خمینی، سیدروح الله، (1389)، صحیفه امام خمینی(ره)، ج 17، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چهارم.
  4. موسوی خوئی، سیدابوالقاسم، (1422)، مبانی تکملة المنهاج، ج 41، مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، اول.
  5. نجفى، محمد حسن، (1404 ه‍ ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج ‎40، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، هفتم.
  6. نجفی توانا، علی؛ سعادت مهر، سیدمحمد؛ بازجویی: شیوه‎ها و بایسته ها، مجله کارآگاه، دوره دوم، سال هشتم، پاییز 1394 - شماره 32، (63 - 72)
  7. نراقی، احمدبن محمدمهدی، (1390)، معراج السعادة، قم، آیین دانش، دوم.
  8. Ruth Chadwick, Ethics and the Professions, Journal of Value Inquiry 28 (3): 481-484 (1994).