چالش‌های اخلاقی در مشاوره و حل آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

این تحقیق چالش‌های اخلاقی مشاوره و راه‌های حل آن را بررسی می‌کند. چالش اخلاقی مشاور؛ موقعیتی بالینی است که هیچ گزینه‌ای برای آن رضایت‌بخش به نظر نمی‌رسد، و مشاور به عنوان فاعل اخلاقی هم‌زمان دو یا چند وظیفه اخلاقی نسبت به مراجع دارد که هر کدام به تنهایی وظیفه او است، ولی به دلیل هم‌زمانی نمی‌تواند همه آن‌ها را انجام دهد. روش تحقیق شامل دو رویکرد رعایت اصول و نظریه‌های اخلاقی و در نظر گرفتن همه ابعاد در یک مورد جزیی است که آن موازنه متفکرانه نامیدند. بر اساس یافته‌های تحقیق؛ حل یک چالش اخلاقی در مشاوره شامل شش گام است. این روش برای حل ده نوع چالش اخلاقی زیر در مشاوره به کار گرفته شد: پذیرش یک مراجع یا ادامه مشاوره با او، مسایل جنسی، دینداری، اختلالات روانی و آزمون ها مسایل قانونی، مشاوره ازدواج، زوج‌درمانی، خیانت، طلاق و مشاوره کودک.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ethical challenges in counseling and solving it

نویسنده [English]

  • Mohammad Reza Salarifar
researcher
چکیده [English]

This study examines the ethical challenges of counseling and ways to solving it. The ethical challenge of counseling; It is a clinical situation for which no option seems satisfactory, and the counselor, as a moral agent, simultaneously has two or more moral duties to the client, each of which is his sole duty, but because of the simultaneity he can not perform them all. The research method includes two approaches of observing ethical principles and theories and considering all dimensions in a case, which is called thoughtful balance. Based on research findings; Solving an ethical challenge in counseling involves six steps. This method was used to solve the following ten types of ethical challenges in counseling: Admitting a client for counseling, sexual issues, religiosity, mental disorders and tests, legal issues, marriage counseling, couple therapy, infidelity, divorce and child counseling

کلیدواژه‌ها [English]

  • challenges
  • counseling
  • solving
  • thoughtful balance
  1. قرآن کریم.
  2. احمدزاده، نوروزعلی، اخلاق حریم خصوصی در مشاوره، اخلاق حریم خصوصی در مشاوره، قم: انتشارات اخلاق و تربیت و مرکز مشاوره اسلامی سماح حوزه های علمیه، 1400.
  3. اکبری، رضا، حل تعارضات اخلاقی بر پایه اخلاق فضیلت، فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه قم، پژوهش های فلسفی - کلامی دوره8 ، شماره سوم و چهارم، بهار و تابستان1386، صص85-99.
  4. انصاری، شیخ مرتضی، فرائد الاصول، 1388، قم: مجمع الفکر الاسلامی
  5. امامی راد؛ احمد؛ اخلاق در مشاوره و روان شناسی؛ قم: مرکز نشر المصطفی6 ؛۱۳۹۵.
  6. اسلامی، محمد تقی، احمد دبیری و مهدی علیزاده، (1388). اخلاق کاربردی ، چالش ها و کاوش های نوین در اخلاق کاربردی، قم: |پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  7. آخوند خراسانی، محمد کاظم ابن حسین، کفایه الاصول، تحقیق عباسعلی الزارعی 1427، قم: موسسه نشر اسلامی
  8. آرین فر، نیره و رویا رسولی، مدل معادلات ساختاری پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس سلامت خانواده اصلی و متغیر میانجی ابعاد عشق، مطالعات زن و خانواده، پژوهشکده زنان دانشگاه الزهراء(ع)، دوره7 شماره 1بهار و تابستان1398، ص139-157.
  9. آقا جمال خوانسارى، محمد بن حسین، شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم - تهران، چاپ: چهارم، 1366ش.
  10. بنی فاطمه، حسین، محمد عباس زاده و زهرا رحیمی، مطالعه نقش مداخله گرایانه رضایت جنسی در تأثیرگذاری عشق ورزی بر رضایت زناشویی، فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، دوره 13 ، شماره 3، بهار 98 ، صفحات28-1.
  11. بوسلیکی حسن. تعارض اخلاقی و دانش اصول فقه - بازخوانی ظرفیت‌های اصول فقه در حل تعارضات اخلاقی. چاپ اول. قم: انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1391.
  12. بهرامی، محسن و احد فرامرز قراملکی، «تحلیل مفهومی تعارضات اخلاقی» اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره پنجم، شماره2،  
  13. خزاعی، زهرا، انسیه مدنی و دیگران( 1389). جستارهایی در اخلاق کاربردی، قم: دانشگاه قم.
  14. خمینی، روح الله، استفتائات امام خمینی (ره)، ج. 9 مسئله 11067 .22-8-1399. http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_
  15. خمینی، روح الله، تحریرالوسیله، ج2، قم: دارالعلم، 1380.
  16. خوانسارى، ، سید احمد بن یوسف (۱۴۰۵). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  17. حرّ عاملی، محمد بن حسن‏، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.
  18. حسینیان، سیمین،(1385). اخلاق در مشاوره و روان شناسی،تهران،کمال.
  19. رضوانی، علی، شاخصهای تقدیم اهم بر مهم در تزاحمهای اخلاقی، معرفت اخلاقی، سال چهارم، شماره اول، بهار و تابستان 1392 ، ص18 -5
  20. سالاری فر؛ محمد رضا و عادل قنبری، چالش‌های اخلاقی همسران خانواده‌های مذهبی در روابط متقابل فامیلی، فصلنامه اخلاق، دوره ۱۴، شماره ۳۲. 1398.
  21. شریعتی‌نسب، صادق، «محرمیت در فرزندخواندگی»، فصلنامه تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دوره17 شماره67، پاییز۱۳۹۳،   ص۲۲۷. 
  22. شعبانی، زهرا، فراتحلیل تحول اخلاقی در تحقیقات انجام شده طی سال های 1365-1388، پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، شماره27، زمستان 1392، صص81-42.
  23. صافى، لطف الله، هدایة العباد، قم: دارالقرآن الکریم، 1416ق.
  • صانعی، مجمع المسائل، ج۲، قم : میثم تمار 1386 .
  • طباطبایی یزدی،محمدکاظم، العروه الوثقی، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
  • طبرسى، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق - قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش.
  1. عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، نشر امیرکبیر، 1379.
  • علی آبادی، عبدالصمد و رضا اسفندیاری(اسلامی)، واکاوی قاعده دفع افسد به فاسد از دیدگاه مذاهب فقهی، پژوهش نامه مذاهب اسلامی،سال دوم، شماره سوم، بهار و تابستان 1394، ص9-32).
  • قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران.
  • قراملکی، احد فرامرز، اخلاق حرفه ای، تهران: نشر احد فرامرز قراملکی 1393   .
  1. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق(1407).الکافی (الإسلامیة)، 8جلد، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم.
  2. کیانی، اردشیر، اخلاق حرفه ای مشاوران، تهران: ورای دانش، 1391.
  3. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط - بیروت) - بیروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
  4. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، دو جلد، قم: دانش اسلامی 1405ق.
  5. نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج ۳۶، بیروت: دارالاحیاء الترلث العربی 1412ق.
  6. نعمتی، زینب و بیتا نصراللهی، پیش بینی سازگاری زناشویی براساس رشد اخلاقی، «زن و مطالعات خانواده »، سال دهم شماره سی و نهم  بهار 1397، ص ص: 155 -165.
  7. نظام نامه اخلاقی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران (1386 )قابل دسترس در این آدرس: http://acpsy.ir/service/nezam.pdf.
  8. نورى، حسین بن محمد تقى، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، چاپ: اول، 1408ق.
  9. وحید خراسانی، حسین، منهاج الصالحین، 3ج، چ5، قم: مدرسه امام باقر7، 1428ق.
  • هاروی، مایکل( ۱۳۸۸) کتاب جامع زوج درمانی/ مترجمین خدابخش احمدی، زهرا اخوی، علی‌اکبر رحیمی.- تهران: دانژه، ‎.
  1. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، قانون اصلاح موادی از قانون مدنی، ۱1/9/۱۳۷۰، 99/11/12). در سایت این مرکز:

   https://rc.majlis.ir/fa/law/show/91969

https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97187  قانون حمایت از خانواده

. https://www.porseman.com/article/.عمل-ترمیم-بکارت،-از-نگاه-شرع-و-قانون/15394627-7-1399

  1. American Counseling Association.(1995). Code of ethics standards of practice : VA: ACA.
  2. Herlihy, Barbara and Gerald Corey(2015). Boundary issues in counseling: multiple roles and responsibilities. American Counseling Association. 5999 Stevenson Avenue • Alexandria, VA 22304.
  3. Kitchener, Karen S. (2000). Foundations of ethical practice, research, and
  4. teaching in psychology. New Jersey. Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  5. LaFollette, Hugh, The International Encyclopedia of Ethics. Wiley-Blackwell (2013).
  6. Pope, K. S., & Vetter, V. A. (1992). Ethical dilemmas encountered by members
  7. of the American Psychological Association: A national survey.
  8. American Psychologist, 47, 397–411.
  9. Yalom, I. D. (1997). Lying on the couch: A novel. New York, NY: Perennial .