بررسی مبانی انسان شناسی تربیت اخلاقی از دیدگاه عبدالله جوادی آملی و محمّد غزالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان.

2 دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان.

3 استاد علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.

چکیده

تربیت اخلاقی از مهم‌ترین مباحث در تعلیم و تربیت و امری اثرگذار در اصلاح و تهذیب نفس و سعادت انسان است. این مقوله، بر مبانی و شناخت‌های بنیادین تکیه دارد. مسأله اصلی در این مقاله، بررسی مبانی انسان‌شناسی تربیت اخلاقی است که با مقایسه دیدگاه دو دانشمند «علامه جوادی آملی» و «امام محمد غزالی» به روش توصیفی و تحلیلی، نتایج موثر و قابل توجهی حاصل شده است. بر اساس یافته‌های تحقیق، «ماهیت فراطبیعی و روحانی انسان»، «فطرت و بینش شهودی انسان به هستی»، «کرامت ذاتی انسان»، «اختیارمندی انسان» و «نیازمندی او به تعلیم و هدایت الاهی» از مهم‌ترین مبانی انسان‌شناسی تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه عبدالله جوادی آملی و امام محمد غزالی است که هریک از ایشان، اشتراکات و اختصاصاتی در تبیین این مبانی دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Fundamentals of anthropology of ethical education from the perspective of Javadi Amoli and Mohammad Ghazali

نویسندگان [English]

  • Seyed Hashem Golestani 1
  • Mohsen Azad 2
  • Hassan Ali Bakhtyar Nasrabadi 3
1 Islamic Azad University Isfahan Branch
2 Islamic Azad University Isfahan Branch
3 Isfahan University
چکیده [English]

Ethical education is the most important topics in education and an effective affair in correction self purification and human s' prosperity. This topic emphasizes on the foundations and fundamental recognition.

The major issue in the essay is the study of the fundamentals of anthropology of ethical education with comparison of Javadi Amoli s' perspective and Mohammad Ghazali s' by descriptive and analytical method.

Based on the findings of the research , human s' supernatural and spiritual spirit ,nature and intuitive insight toward the existence , authority , human dignity and his need to education and divine guidance are the most important fundamentals of anthropology from the perspective of Javadi Amoli and Mohammad Ghazali. Each of them have some similarities and differences in explaining the fundamentals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fundamentals of Ethics
  • Fundamentals of anthropology of ethics
  • Javadi Amoli
  • Ghazali

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. آلتا‌کارول هوستون، جان‌جین‌وی کانجر، پاول‌هنری ماسن، جروم کیگان (1395)، رشد و شخصیت کودک، مترجم: مهشید یاسایی، تهران، نشر مرکز.
  3. ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1390)، منطق و معرفت در نظر غزالی، تهران، چاپ و نشر بین الملل.
  4. باقری، خسرو (1389)، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران: مدرسه.
  5. جوادی آملی، عبدالله (1378)، تفسیر موضوعی. قم:اسراء.
  6. ــــــــــــــــــ ، (1378)، فطرت در قرآن کریم. قم: اسراء.
  7. ــــــــــــــــــ ، (1379)، مبادی اخلاق در قرآن، قم: اسراء.
  8. ــــــــــــــــــ ، (1384)، حیات حقیقی انسان در قرآن، قم: اسراء.
  9. ــــــــــــــــــ ، (1385)، سرچشمه‌اندیشه، قم، اسراء.
  10. ــــــــــــــــــ ، (1386)، رحیق مختوم، قم: اسراء، ج4.
  11. ــــــــــــــــــ ، (1386)، سرچشمه‌اندیشه. قم: اسراء.
  12. ــــــــــــــــــ ، (1387)، سروش هدایت. قم: اسراء.
  13. ــــــــــــــــــ ، (1389)، تفسیر انسان به انسان، قم، مرکز نشر اسراء.
  14. ــــــــــــــــــ ، (1390)، مبادی اخلاق در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
  15. ــــــــــــــــــ ، (1390)، ،،انسان از آغاز تا انجام. قم، مرکز نشر اسراء.
  16. ــــــــــــــــــ ، (1396 الف)، تسنیم، مرکز نشر اسراء، ج45.
  17. ــــــــــــــــــ ، (1396 ب)، تسنیم، مرکز نشر اسراء، ج43.
  18. ــــــــــــــــــ ، (1397). صورت وسیرت انسان در قرآن. تهران: اسراء
  19. ــــــــــــــــــ ، (1388)، تسنیم، قم: اسراء.
  20. ــــــــــــــــــ ، (1393)، حق و تکلیف در اسلام، تهران: اسراء.
  21. ــــــــــــــــــ ، (1389)، تفسیر انسان به انسان.قم: اسراء.
  22. داودی، محمد (1388). سیره تربیتی پیامبر6 و اهل بیت: : تربیت اخلاقی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  23. دیلمی، احمد (1387). اخلاق اسلامی، قم: معارف.
  24. رحمانی، محمّد (1389)، کرامت انسان درقرآنو روایات، کوثر معارف. دورۀ 13. شمارۀ 13. صص 52ـ35.
  25. رفیعی، بهروز (1392)، آرای اندیشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت، قم:پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  26. سادات محمدعلی (1388)، اخلاق اسلامی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  1. سجادی، سید مهدی (1379)، رویکردها و روش‌های تربیت اخلاقی و ارزشی، پژوهشهای فلسفی کلامی، شماره3، ص2-11.
  2. سلطانی، محمّدعلی (1387)، کرامت از نگاهقرآن،آیینۀ پژوهش. دورۀ 102. شمارۀ 78. ص 30.
  3. صادقی، محمود (1385)، کرامت انسانی؛ مبنای منع همانندسازی انسان در اسناد بین‌المللی، پژوهشنامۀ حقوق و علوم سیاسی. شمارۀ 2 و 3. صص 138ـ117.
  4. طباطبایی، محمد حسین (1379)، آموزش دین، تهران: جهان آرا.
  1. غزّالی، ابوحامد محمّد (1384)، احیاءعلوم الدین، ترجمۀ مؤیدالدّین محمّد خوارزمی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
  2. ــــــــــــــــــ ، (1355)، معراج المساکین، ترجمه محمد خزائلی، تهران: جامی.
  3. ــــــــــــــــــ ، (1361)، کیمیای سعادت، تهران: طلوع.
  4. ــــــــــــــــــ ، (1363)، جواهر القرآن، به کوشش خدیو جم، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
  5. ــــــــــــــــــ ، (1975)، معارج القدس فی مدارج معرفه النفس، بیروت: دار الآفاق الجدید.
  6. ــــــــــــــــــ ، (1994م)، تهافت الفالسفه، تحقیق و تعلیقه، علی بوملحم، بیروت: دارالمکتبه الهلال، الطبعه االولی.
  7. ــــــــــــــــــ ، (1343ق)، الرساله اللدنیة، قاهره، به کوشش محیی الدین صبری کردی.تهران: طلوع.
  8. ــــــــــــــــــ ، (1359)، احیاءعلوم الدّین، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  9. ــــــــــــــــــ ، (1361)، کیمیای سعادت، تهران: طلوع.
  • ــــــــــــــــــ ، (1361)، کیمیای سعادت، تهران: طلوع.
  1. ــــــــــــــــــ ، (1390)، احیاء علوم الدین، ترجمه حسین خدیو جم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
  2. ــــــــــــــــــ ، (1416ق)، فیصل التفرقه. مجموعه الرسادل الامام غزالی، بیروت: دارلتفکر.
  3. ــــــــــــــــــ ، (1980)، احیاءعلوم الدین، حلب:دارالوعی، الطبعۀالاولی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  4. ــــــــــــــــــ ، (1989)، میزان العم، کتب هوامشه احمد شمس الدین، بیروت: دارالکتب العلمیه
  1. ــــــــــــــــــ ، (1993)، المضمون الصغیر، قاهره: فرهنگ: دار الآفاق الجدید.
  2. ــــــــــــــــــ ، (بی‎تا)، إحیاء علوم الدین، بیروت: دارالکتاب العربى.
  1. ــــــــــــــــــ ، بیتا، روضه الطالبین و عمده السالکین، تصیح شیخ محمد مفید، بیروت: دار التیار الجدید.
  2. ــــــــــــــــــ ، (1368)، الأربعین فی اصول الدین، ترجمه بهاءالدین حمدی، تهران: اطلاعات.
  3. ــــــــــــــــــ ، (1376)، کیمیای سعادت، تهران: طلوع.
  4. ــــــــــــــــــ ، (1378)، میزان العمل، مترجم علی اکبر کسمایی، تهران، سروش.
  5. ــــــــــــــــــ ، (1388)، ال‍رس‍ال‍ة ال‍ل‍دن‍ی‍ة، قاهره، انتشارات کردستان.
  6. ــــــــــــــــــ ، (1419)، معارج القدس مدارج معرفه النفس، دمشق: دارالالباب.
  7. ــــــــــــــــــ ، (1385). کتاب الاربعین، ترجمۀ برهان‎الدین حمـدی، تهـران: اطلاعـات.
  8. ــــــــــــــــــ ، (1368)، احیاء علوم الدین، ترجمه مؤیدالدین محمد خوارزمی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
  9. نجارزادگان، فتح الله (1388)، رهیافتی بر اخلاق و تربیت اسلامی، قم، نشر معارف.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار