ارزیابی دلالت نسبیت توصیفی ارزش بر نسبیت فراهنجاری آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه کلام ، مؤسسه حکمت و فلسفه ایران

چکیده

در فرهنگ­ها و سنت­های مختلف، ارزش­های متنوعی وجود دارد که از آن به نسبیت توصیفی تعبیر می­شود. هر قوم و فرهنگی اغلب، ارزش­های خاص خود (چه اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی یا علمی) را والا می‌شمارد و به ارزش­های دیگر فرهنگ­ها بی­توجه است یا حتی گاه آنها را ضد ارزش می­شمارد. برخی بهترین تبیین از این واقعیت را نسبیت واقعی یا فراهنجاری ارزش دانسته­اند و درحقیقت یکی از مهمترین پشتوانه­های نسبیت فراهنجاری را همین تنوع فرهنگی می­دانند. هر دو مدعای: «تحقق تنوع فرهنگی ارزش» و «دلالت آن بر تنوع واقعی و ثبوتی ارزش و نفی حقیقت مطلق، ثابت و فراگیر ارزشی» محل مناقشه است. فروکاهش اختلافات اقوام به آداب و رسوم، تلقی نادرست از روابط و ساختار پیچیده فرهنگ­ها، قابل حل­وفصل بودن اختلافات، احتمال خطا در ترجمه فرهنگی ارزش­ها، چندفرهنگی بودنِ افراد و مشکل تعلق هر فرد به چند فرهنگ در عین تعارض ارزش‌ها و نیز غلبه ارزش­های قشر حاکم بر فرودستان، ازجمله چالش­های اصل پذیرش تنوع فرهنگی است  که حاصل تأمل در آنها، به رسمیت نشناختن اختلافات رایج ارزشی نزد اقوام مختلف است؛ چراکه هم  به‌لحاظ شهودی، اختلافات قومی و فرهنگی بسیاری در بین انسان‌ها یافت می‌شود و هم این اختلافات با فرض یکسان بودن همه متغیرات، ازجمله اختلافات زبانی و عدم حل‌وفصل آنهاست و بیان فروض یادشده، تأثیری در حل مقدمه اول و رفع اختلافات توصیفی ندارد. گام دوم این استدلال و ابتنای نسبیت فراهنجاری بر نسبیت توصیفی نیز مدعایی بدون دلیل کافی و تنها قوت بخشیدن به یکی از احتمالات در مسأله است که این خود یک مغالطه شمرده می‌شود. به عبارت دیگر، پل‌زدن از مقام اثبات به مقام ثبوت، امری نادرست و استدلال از معلول به علت، دلیلی ضعیف بر مدعا شمرده می‌شود. بنابراین نسبیت توصیفی، دلیل تام و قانع­کننده­ای برای نسبیت فراهنجاری نیست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the implication of descriptive relativity of value with its Meta-normative relativity

نویسنده [English]

  • GholamHossein Javadpoor
Iranian Institute of Philosophy
چکیده [English]

In different cultures and traditions, there are a variety of values ​​that are interpreted as descriptive relativity. Each ethnic group often exaggerates its own values ​​(whether ethical, political, social, economic or scientific) and disregards or even sometimes values ​​other cultures. Counts. Some have considered the best explanation of this fact to be true relativism or value metaphor, and in fact one of the most important underpinnings of relativistic relativity is this cultural diversity. Both claim: "the realization of cultural diversity of value" and "its implication of real and positive diversity of value and the negation of the absolute, fixed and pervasive truth of value" is the site of dispute. Reducing ethnic differences in customs, misinterpreting complex relationships and structures of cultures, resolving disputes, the possibility of errors in cultural translation of values, multiculturalism and the problem of belonging to multiple cultures and conflicts of values, and Overcoming the values ​​of the ruling class is also one of the challenges of adopting descriptive

کلیدواژه‌ها [English]

  • Value
  • descriptive relativity
  • cultural relativity
  • meta-relativity
  • value objectivity

مراجع

  1. افلاطون، 1384، مجموعه آثار، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی.
  2. فرانکنا، ویلیام، 1392، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، قم، طه
    1. Davidson, Donald, 2004, Problems of Rationality, Oxford University Press.
    2. Foot, Philippa, 2002, Virtues and Vices and Other Essays in Moral Philosophy, Oxford.
    3.  Gowans, C. 2015, “Moral Relativism”, Stanford Encyclopedia of Philosophy, at http://plato.stanford.edu/entries/moral - relativism/.
    4. Gensler, Harry J., 2011, Ethics, A Contemporary Introduction, Second Edition, New York, Routledge.
    5.  Goodwin, G. and Darley , J., 2008, “The Psychology of Meta-Ethics: Exploring objectivism”, Cognition, 106 , 1339 – 1366.
    6. Holmes, Robert L., 2007, Basic Moral Philosophy, fourth edition, Wadsworth, Change Learning.
    7. Harman, G., 1996, “Moral Relativism,” in G. Harman and J.J. Thompson (eds.) Moral Relativism and Moral Objectivity, Cambridge MA: Blackwell Publishers, 3–64.
    8.  Harman, G., 2006, “The Nature of Morality,” Cahn, Steven M. and Markie, P. (eds.), Ethics, History, Theory, and Contemporary Issues, Oxford: Oxford University Press.
    9.  Krausz, Michael, 2011, “Varieties of Relativism and the Reach of Reasons”, in: A Companion to Relativism, ed. By Steven D. Hales, Blackwell Publishing.
    10.  Kuhn, Thomas, 1970, The Structure of Scientific Revolutions, Chicago: University of Chicago Press.
    11.  Levy, Neil, 2002, Moral Relativism: A ShortIntroduction, England, Oneword.
    12.  Levy, Neil, 2003, “Descriptive Relativism: Assessing the Evidence”, The Journal of Value Inquiry 37: 165–177.
    13.  Mackie, J. L., 1988, “The Subjectivity of Values”, In Geoffrey Sayre-McCord (ed.), Essays on Moral Realism, Cornell University Press.
    14.  Moor, G., E., 1903, Principia Ethica, Cambridge University.
    15.  Nye, F. I., 1967, ‘Values, Family, and a Changing Society’, Journal of Marriage and the Family, 27: p. 241
    16.  Pojman, L., James Fieser, 2012, Ethics; Discovering Right and Wrong, Wadsworth, Cengage Learning.
    17.  Prinz , J., 2007, The Emotional Construction of Morals, Oxford, Oxford University Press.
    18.  Rorty, Richard, 1998, Truth and Progress, Philosophical Papers, Cambridge University Press.
    19.  Sankey, Howard, 1993, “Five Varieties of Cognitive Relativism”, in: Cogito Vol 7. No 2. pp. 106-111.
    20.  Shalom H. Schwartz, 1992, “Universals in the Content Theoretical Advances and Emprical Tests in 20 Countries”, in: Advances in Experimental Social Psychology, Volume 25, 1992, Pages 1-65
    21.  Walzer, Michael, 1994, Thick and Thin, Moral Argument at Home and Abroad, University of Notre Dame Press.
    22.  Woodruff, H., and DiVesta, F., 1948, “The Relationship between Values, Concepts, and Attitudes”, Educational and Psychological Measurement, 8, p. 645- 660.
    23.  Wong , D., 1991, “Relativism”, in P. Singer (ed.), A Companion to Ethics, Oxford, Blackwell Publishers.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار