2024-03-28T23:27:39Z
https://ethics.isramags.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1761
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
اخلاق وحیانى
احمد
احمدی
سخن سردبیر
2011
09
01
7
13
https://ethics.isramags.ir/article_10394_2b6047141c20378cd37dc12f2e622e6a.pdf
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
«اخلاق وحیانى»
آیت الله
جوادی آملی
نظام اخلاقى در اسلام از جهاتى با ساىر نظامهاى اخلاقى متماىز است که ىکى از مهمترىن آنها از حىث مبدأ فاعلى است. نظامهاى دىگر عقل، اجتماع، فطرت، طبىعت و عوامل دىگرى را در پىداىش گزارههاى اخلاقى دخىل دانستهاند؛ اما به اجماع علماى دىنى، فن اخلاق اسلامى از منبعى وحىانى سرچشمه مىگىرد. مواد فن اخلاق از مبانى خاصى بهدست مىآىد که آن مبانى از منبعى وحىانى برگرفته مىشود. اىن سه عنصر (مواد، مبنا و منبع) طورى با هم عجىن شدهاند که اگر مادهاى از مواد اخلاق به مبناىى بازگردد که به منبع وحى استناد نداشته باشد، آن اخلاق را «اخلاق اسلامى» نمىگوىند. مقاله حاضر درصدد تبىىن محتواىى اخلاق اسلامى و بازشناسى آن از ساىر مکاتب اخلاقى است.
فن اخلاق
اخلاق وحىانى
حقىقت عدل و ظلم
ماهىت انسان
2011
09
01
13
28
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
رابطه دین و اخلاق در قرآن
عبدالحسین
خسروپناه
دانش اخلاق به حوزههای مختلف توصیفی و توصیهای در زمینه مباحث معرفتشناختی، منطقی و ارزشی میپردازد. تبیین رابطه اخلاق و دین، یکی از مباحث گسترده اخلاقپژوهی است. اخلاق در اینجا به معنای گزارهها و علم اخلاق و دین نیز به معنای حقایقی است که بیانگر بینش، منش و کنش دنیوی در راستای سعادت انسانی باشند. در تبیین ارتباط اخلاق و دین، سه رویکرد وجود دارد که عبارتند از: تباین، اتحاد و تعامل. نگارنده با بهرهگیری از آیات قرآن به نظریه تعامل اخلاق و دین روی آورده و نیازمندیهای دین به اخلاق و وابستگی اخلاق به دین را تبیین کرده است.
دین
اخلاق
رابطه
قرآن
2011
09
01
29
52
https://ethics.isramags.ir/article_10396_de0616b473805460f97c9267feb7a24a.pdf
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
آخرت به مثابه جهان اخلاق
امیر
دیوانی
دنیا و آخرت به مثابه دو نظام احسن با قوانینی متفاوت هستند که انسان به عنوان یک موجود عاقل، صاحب اراده و مسئول در آنها حاضر میشود. او باید در این جهان میان دو نوع زندگی دست به انتخاب بزند؛ انتخابی که موقعیت وجودی او را رقم میزند: یا این زندگی را آنطور که در واقع هست، به زندگی جهان دیگر متصل بداند یا آنها را بریدهٔ از هم دانسته، تنها به این سرا معتقد شود. او در مقام عمل باید یا این زندگی را با قوانین جهان آخرت به مثابه جهان اخلاق اداره کند یا تنها با قوانین این جهان که قوانین طبیعت است، حیات خود را سامان بخشد. این انتخاب و تصمیمگیری، پایه در جدالی در وجود انسان دارد که «ستیز عقل و نفس» نام گرفته است. نفس از این جهان است و عقل از آن جهان و هر کدام انسان را با اعمال قوانین خود به جهان مناسب آن میکشانند.
دنیا
آخرت
عقل
نفس
قوانین طبیعت
قوانین اخلاق
2011
09
01
53
72
https://ethics.isramags.ir/article_10397_febf368e2af088a4bb19ad7f422ebca8.pdf
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
«گزارش و تحلیل دیدگاه آیت الله جوادی آملی در باره نسبی گرایی اخلاقی»
مصطفی
سلاطین
محسن
جوادی
اطلاق و نسبیت اخلاق از مباحث مهم در حوزه فلسفه در طول تاریخ این رشته است. برخی مقهور یافتههایی همچون تفاوت فرهنگها، جوامع، آداب و رسوم و حتی سلایق فردی شده و با نفی هرگونه عامگرایی و اطلاق در حوزه قواعد و احکام اخلاقی، به سوی نسبیگرایی متمایل شدهاند. در مقابل، گروهی نسبیت را نه تنها خلاف یافتههای عقلی دانستهاند، اعتقاد به آن را به ضرر افراد و مصالح عام اجتماعی میدانند. فیلسوفان مسلمان با تکیه بر اعتقادات دینی و دریافتهای عقلی، احکام اخلاقی را کاشف از واقع میدانند و منکر جعلی بودن این اصول هستند. آیت الله جوادی آملی، مفسر حکمت متعالیه و فیلسوف اسلامی، با توجه به علم بشری و نحوه تحصیل آن و نیز کلیت و جاودانگی اصول و احکام اخلاقی، هرگونه نسبیت در اخلاق ـ بلکه در شناخت انسانی ـ را نفی کردهاند و با ارجاع امکان شناخت احکام اخلاقی به تجربه بشری، علمی بودن و برهانپذیری اصول اخلاقی را اثبات کردهاند. این مقاله با ذکر مؤلفههای اصلی نسبیگرایی اخلاقی، دلایل این حکیم متأله را در نقد این مؤلفهها تشریح میکند و با توجه به مبنای واقعی بودن اصول و احکام اخلاقی، مستندات ایشان بر اطلاق و کلیت این اصول را تبیین خواهد کرد.
نسبیگرایی اخلاقی
نسبیگرایی معرفتی
واقعیت اخلاقی
واقعیت و ارزش
اصول اخلاقی
2011
09
01
73
100
https://ethics.isramags.ir/article_10398_785e045db150ccdac92cf0cd1c61e9c9.pdf
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
جنسیت و هنجار اخلاقی در قرآن و روایات
احمد
دیلمی
مناسبات جنسیت و ارزش اخلاقی، یکی از مسائل بنیادین در پژوهشهای اخلاقی است. در دوران معاصر، جنبشهای به اصطلاح طرفدار برابری زنان با مردان، یکسره به انکار ابتنای هنجار اخلاقی بر جنسیت پرداختهاند؛ هرچند برخی از آنها در ادعایی تناقضآمیز، خواهان برتری ارزشی زنان شدهاند. رویکرد رایجتر در اینباره آن است که اگرچه ممکن است جنسیت در هنجار حقوقی تأثیر بگذارد، نمیتواند منشأ تفاوت در هنجار اخلاقی گردد. در این نوشتار با توجه به لایههای مختلف هنجار اخلاقی و پیشفرضهای کلامی و فلسفی اخلاق و مطالعهٔ آنچه در این باب در قرآن و روایات آمده، نشان داده میشود که جنسیت میتواند در برخی از لایههای هنجار اخلاقی تأثیرگذار باشد؛ در حالی که ابتنای برخی دیگر از لایههای آن بر جنسیت غیر ممکن است.
جنسیت
هنجار اخلاقی
مراحل هنجار اخلاقی
انسانشناسی جنسیتی
قرآن
روایات
2011
09
01
101
123
https://ethics.isramags.ir/article_10399_358453925536b6ae365685bd8772ba6b.pdf
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
اخلاق توحیدی از دیدگاه علامه طباطبایی
مصطفی
خلیلی
اخلاق توحیدی با شاخصه وحیانی و توحیدی بودن، اخلاق اسلامی را از سایر مکاتب اخلاقی متمایز میسازد. امروزه در جوامع بشری، سه یا ـ به تعبیری ـ چهار مسلک اخلاقی وجود دارد که دارای قدمت بسیار طولانی هستند: مسلک اخلاقی یونان، مکتب اخلاقی عام، مسلک نسبیتگرایی و مکتب اخلاقی خاص. هر چند این مکاتب اخلاقی میکوشند رفتار فردی و اجتماعی پیروان خود را تعدیل کرده، افراد تربیتشده و سالمی از حیث اخلاقی تحویل جامعه دهند، بنا به نوع نگرش خاصی که به انسان و جایگاه و غایت خلقت او دارند، دارای تأثیرات متفاوتی میباشند. علامه طباطبایی معتقد است اخلاقی شدن به معنای بار یافتن به آستان معارف توحیدی است و تمام اخلاق، مقدمه نیل به این قله رفیع انسانی خواهد بود. این مقاله، چیستی و مؤلفههای اخلاق توحیدی را از منظر ایشان بررسی خواهد کرد.
اخلاق
ادب
دین عام
دین خاص
اخلاق مادی
اخلاق الهی
2011
09
01
125
145
https://ethics.isramags.ir/article_10400_d29738cd42aff4ab3852d47f27d9d7a2.pdf
اخلاق وحیانی
2383-3025
2383-3025
1390
1
1
قرآن و زندگی مسالمتآمیز پیروان ادیان
محمدرضا
مصطفیپور
در طول تاریخ زندگی بشر، ادیان فراوانی ظهور کرده و هر یک از آنها پیروانی داشتهاند. از سویی تاریخ، نزاعهای فراوانی را بین پیروان ادیان گزارش کرده است. قرآن، کتاب الهی جهانشمول و جاودانه، اصول و مبانی و راهکارهایی را ارائه میدهد که با عمل به آنها میتوان به زندگی مسالمتآمیز و در نتیجه به صلح و امنیت دست یافت. آن اصول و مبانی عبارتاند از: باور به کرامت انسان، توجه به اصول مشترک بین ادیان، احترام به مقدسات پیروان دین، دعوت به حکمت و موعظه حسنه و... . این پژوهش در صدد بررسی این مؤلفهها از منظر قرآن کریم است.
همزیستی مسالمتآمیز
امت واحده
احترام به مقدسات دیگران
کرامت انسان
2011
09
01
147
155
https://ethics.isramags.ir/article_10401_d8d11368e59fc9d28e3f4663abad581a.pdf